พระปุกกุสาติ (Pushkarasakti) พระอานาคามี ผู้ถูกวัวขวิดตาย

เขียนโดยรตจิตร

รตจิตร ชอบไปฟังธรรมบรรยาย โดย พระอาจารย์ กฤช นิมมฺโล ที่บ้านจิตสบาย พุทธมณฑลสาย 2 และเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2556 ก็เป็นอีกอาทิตย์หนึ่งที่ พอจ.กฤช ได้เล่าเรื่องเกี่ยวกับ พระปุกกุสาติ มีความสั้น ๆ ดังนี้

พระปุกกุสาติ แห่งตักกศิลานคร แคว้นคันธาระ (Gandhara) เป็นพระราชาเกิดในกรุงตักกสิลา ทรงเป็นพระสหายทางราชสาส์นและบรรณาการ โดยที่ไม่เคยเห็นหน้ากันกับพระเจ้าพิมพิสาร (The king Bimbisara) แห่งกรุงราชคฤห์ แคว้นมคธ แคว้นคันธาระ เป็นเมืองชายแดนประเทศปากีสถาน พอจ. เปรียบเทียบว่า หากแต่เป็นสมัยนี้ ก็เป็นเพื่อนกันได้ง่ายโดย Add friend ใน facebook และก็เห็นหน้ากันได้อย่างง่ายดาย พระปุกกุสาติ ทรงธรรม ปกครองประชาชนอย่างพ่อกับลูก
ครั้งหนึ่ง พระเจ้าปุกกุสาติส่งผ้ากัมพล หรือผ้าขนสัตว์ที่ตีค่ามิได้ กว้าง 8 ศอก (4 ม.) ยาว 16 ศอก (8 ม.) แต่พอพับแล้วเหลือขนาดนิดเดียวเพราะผ้าเนื้อละเอียดมาก ใส่ผอบทั้ง 8 ผืน หุ้มด้วยครั่ง พร้อมราชสานส์ให้พระเจ้าพิมพิสารเปิดในโรงพระราชฐาน ตอนประชุมอมาตย์เท่านั้น

พระเจ้าพิมพิสาร ทรงตอบแทนด้วยการสลักจารึกเรื่องราวของพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิธีปฏิบัติกรรมฐาน (engraved about ‘How to Meditate’ on a gold plate) ลงในแผ่นทองคำด้วยพระองค์เอง เพื่อให้พระเจ้าปุกกุสาติ และรับสั่งให้เสนาอำมาตย์เป็นราชทูต จัดขบวนช้างมงคลแห่แผ่นจารึกทองนี้ไปถวายพระเจ้าปุกกุสาติ พระเจ้าปุกกุสาติทรงขึ้นไปเปิดอ่านบนปราสาทชั้นบน อ่านแต่ละวรรค เกิดปิติ ขนาดต้องลดปิติลงจึงสมารถอ่านวรรคต่อไปได้ เกิดศรัทธา พระองค์เสวยสุขอยู่ในฌานถึงครึ่งเดือน ตัดสินพระทัยออกบวชถือผ้ากาสาวะ หรือผ้าล้างบาป เป็นกุลบุตรปุกกุสาติ ในขณะที่ประชาชนเดินตามตลอด จนพระเจ้าปุกกุสาติต้องเอาไม้ท้าวมาขีดแบ่งว่าแผ่นดินนี้เป็นของใคร ซึ่งประชาชนก็บอกว่าเป็นของพระองค์ พระองค์จึงว่าหากใครตามมามีโทษ ในคัมภีร์เรียกว่า กุลบุตรปุกกุสาติ เพราะออกบวชแล้ว

กุลบุตรปุกกุสาติทรงยึดมั่นถ้อยคำในพระราชสาส์นว่าพระพุทธเจ้าอยู่ที่ราชคฤห์ พระองค์ก็จะเสด็จต่อไปถึงกรุงราชคฤห์ จึงมาทราบภายหลังว่าพระองค์เดินทางผ่านเลยมาจากที่พระพุทธเจ้าประทับอยู่ที่วัดเชตวัน 45 โยชน์ แต่เย็นแล้ว อีกทั้งกุลบุตรปุกกุสาติ เดินเท้ามาร่วม 200 โยชน์จนถึงบ้านช่างหม้อ จึงขอพัก พระพุทธเจ้ารู้ว่ากุลบุตรปุกกุสาติ เดินทางด้วยเท้าเปล่า พระพุทธเจ้าก็จะไปโปรดด้วยเท้าเปล่าเช่นกัน

เมื่อพระพุทธเจ้ามาถึงบ้านช่างหม้อในคืนนั้น ได้พักในห้องเดียวกับกุลบุตรปุกกุสาติ พระพุทธเจ้าปิดแสงรัศมีของพระองค์เพื่อไม่ให้ปุกกุสาติ รู้ว่าเป็นพระพุทธเจ้า ทั้งคู่นั่งขัดสมาธิฌาน หลังจากสนทนาก็ทราบว่า กุลบุตรปุกกุสาติ ออกบวชอุทิศแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า แต่กุลบุตรปุกกุสาติไม่รู้จักหน้าค่าตามาก่อน จึงเรียกพระพุทธเจ้าว่า “อาวุโส” พระพุทธเจ้าแสดงธรรมแก่ปุกกุสาติ และรู้ว่าปุกกุสาติได้ฌานจากการทำอานาปาณสติ พระองค์จึงให้ปุกกุสาติแยกธาตุ ดูจิต ดูเวทนา จนในที่สุดปุกกุสาติก็ทราบว่า “อาวุโส” ท่านนี้ก็คือพระบรมศาสดา ในขณะที่แสงรัศมีของพระพุทธเจ้าก็สว่างขึ้นพอดี กุลบุตรปุกกุสาติมีความยินดีอย่างมาก จึงขอบวช พระองค์จึงตรัสให้ กุลบุตรปุกกุสาติไปหาบาตรและจีวรให้ครบเพื่อการอุปสมบท

พระเจ้าพิมพิสาร มาเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า และรับทราบว่าพระพุทธเจ้ามาโปรดกุลบุตรปุกกุสาติพระสหาย ซึ่งตอนนี้ไปหาบาตรและจีวร ทันใดนั้นหลังจากกุลบุตรปุกกุสาติบรรลุอนาคามิผลแล้วก็ถูกแม่โคขวิดตาย เนื่องจากยังไม่อุปสมบท พระเจ้าพิมพิสารจึงทรงจัดการพิธีศพให้แต่ทรงเป็นพระราชา กุลบุตรปุกกุสาติไปเกิดในพรหมโลก เห็นความเกิด การปรุงแต่งอยู่ เลยเป็นพระอรหันต์ ณ ตอนที่เกิดใหม่ทันที

เรื่องนี้น่าจะสอนให้รู้ว่าถึงพระปุกกุสาติ จะบรรลุเป็นพระอานาคามี แต่ก็ยังต้องชดใช้กรรมจึงถูกโคขวิดตายก่อนบรรลุเป็นพระอรหันต์