วิธีการรักษา สุนัขฉี่เป็นเลือด กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Hematuria)

Blood in Dog pee. Blood in Dog urine.
เขียนโดย ©รตจิตร-Ratajit

รตจิตร เขียนเรื่องเกี่ยวกับ Hematuria หรือ ปัสสาวะเป็นเลือด ของสุนัข เพื่อเป็นวิทยาทานแก่คนที่รักน้องหมา เพื่อให้เจ้าของสุนัข คลายกังวลได้ และเพื่ออาจจะไม่ต้องถึงขั้นผ่าตัด ไม่ต้องให้น้องหมาสุดที่รัก ต้องกินยามากไป จนมีผลกระทบลงตับสุนัข ซึ่งอาจถึงแก่ชีวิตได้ ที่สำคัญไม่ให้สุนัข ต้องทนทุกข์ทรมานกับการปวดฉี่ ปวดรัดกระเพาะกับอาการแสบ อักเสบ เป็นต้น โดยเฉพาะสุนัขที่มีอายุมากขึ้น เช่น 8-10 ปี อาจมีโรคหนึ่งที่น้องหมาสุดที่รัก ต้องประสบ คือ ฉี่เป็นเลือด ฉี่เป็นลิ่มเลือด

แต่จะทราบได้อย่างไรว่า เป็นกระเพาะปัสสะวะอักเสบจริง หรือเป็นโรคไตวาย ให้สังเกตุอาการดู หากมีแค่อาการฉี่เป็นเลือด ให้เดาว่าเป็นกระเพาะปัสสะวะอักเสบ แต่ถ้ามีอาหารอื่นๆ ตาม Link ด้านล่างนี้ ถือว่าเป็นโรคไตวาย ซึ่งมีการรักษาที่ค่อนข้างยาก
♛ อาการ ของสุนัข ป่วยเป็นโรคไต โรคไตวาย หรือ ไตวายเฉียบพลัน
♝ วิธีป้องกัน ไม่ให้ สุนัขป่วยเป็น โรคไต โรคไตวาย หรือ ไตวายเฉียบพลัน
♥ อาหารแนะนะสำหรับสุนัขที่เป็นโรคไต
♔ วิธีการให้น้ำเกลือสุนัขป่วย ที่กินอาหารไม่ได้ หรือเป็นโรคไต

เจ้าของสุนัขบางคนตกใจ และรีบให้หมอผ่าตัดน้องหมา โดยไม่ได้เช็คสอบให้ดีก่อน เนื่องจากน้องหมา ฉี่เป็นเลือด เธอก็รีบพาไปหาสัตวแพทย์ ซึ่งผลออกมาว่าต้องรีบผ่าตัด เพราะมีเนื้องอกในมดลูก แต่พอผ่าแล้ว คือถือว่ามีโอกาสทำหมันไปในตัว ปรากฏว่าอาการฉี่เป็นเลือดไม่ได้ทุเลาลงเลย และเจ้าของยังทำให้น้องหมาสุดที่รักเจ็บตัวฟรีอีก หมอต้องตรวจละเอียดอีกครั้ง จึงรู้ว่าเป็นแค่กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ดังนั้นจึงควรได้รับการยืนยันจากหมอสัตว์ สัก 2 โรงพยาบาลเป็นอย่างน้อย ไม่ใช่จากหมอสัตว์ 2 คนในโรงพยาบาลเดียวกันนะจ๊ะ เพราะเคยมีอุทาหรณ์ให้เห็นแล้ว

กรณีข้างต้นไม่แตกต่างจาก รตจิตร ซึ่งหมอเคยเร่งให้ผ่าตัดมดลูก รังไข่ จากโรงพยาบาลชื่อดังฝั่งธนบุรี ย่านถนนถนนอิสรภาพ แขวงบ้านช่างหล่อ เขตบางกอกน้อย เพราะหมอยืนยันว่า มีเนื้องอกในมดลูก แล้ว รตจิตรก็ให้หมอระดับหัวหน้าอีกท่านหนึ่งตรวจ ก็ยืนยันเหมือนกัน เพราะเกรงใจหมอด้วยกันเอง ยิ่งอยู่โรงพบยาบาลเดียวกัน ยิ่งเกรงใจกันใหญ่ ปรากฏว่าหมอวินิจฉัยผิด และหมอคนนั้นก็พูดกับ รตจิตร ได้แต่คำว่า “ขอโทษ”

เนื่องจากปัจจุบันมีโอกาสดีกว่าในอดีตไม่รู้กี่เท่า เพราะ รตจิตรและเพื่อน ๆ สามารถอาศัย Social network ผ่าน Social medias ต่าง ๆ ได้รวดเร็ว มีข้อสงสัยอะไร ๆ ก็ google แม้ว่าจะเชื่อได้บ้าง เชื่อไม่ได้บ้าง แต่ก็ยังมีเค้าโครงของความจริงจากการแชร์ประสบการณ์กันในสังคม online ของเพื่อน ๆ หรือจากการทดลอง การวิจัย และเหตุผลต่าง ๆ ประกอบให้ รตจิตร และเพื่อน ๆ ตัดสินใจเองได้ เอาละตอนนี้ รตจิตร จะเขียนข้อมูลพื้นฐานเพื่อให้เพื่อน ๆ สามารถใช้เป็นแนวทางในการตัดสินใจได้ รตจิตร คิดว่าข้อความทั้งหมดจากนี้ไป น่าจะมีประโยชน์สำหรับคนรักสุนัข ไม่น้อยเลยทีเดียว และที่สำคัญน่าจะเป็นประโยชน์อย่างมากแก่น้องหมาสุดที่รัก ที่ไม่ต้องทนทุกข์ทรมานกับ อาการ “สุนัขฉี่เป็นเลือด” อีกต่อไปนะจ๊ะ

อาการ สุนัข ฉี่เป็นเลือด หรือน้องหมา ฉี่เป็นลิ่มเลือด

1. สุนัข ฉี่เป็นเลือด เลือดอาจมีลักษณะหลายอย่างได้แก่
(1) ฉี่เป็นลิ่มเลือด ตอนสุดท้ายที่ฉี่เสร็จ
(2) ฉี่เป็นเลือด ตามสายของฉี่ที่ไหลออกมาช่วงใกล้เสร็จ
(3) ฉี่เป็นเลือด ตอนเบ่งฉี่ แต่ถ้าไม่ได้เบ่ง ก็ไม่มีเลือด เป็นต้น

2. สีของเลือด สำหรับสุนัขที่ฉี่เป็นเลือด
(1) ถ้าเลือดผสมออกมากับฉี่ เลือดจะมีสีชมพูเรื่อ ๆ ตั้งแต่สีอ่อนถึงแก่ เพราะผสมกับปัสสาวะมา และ
(2) ถ้าเลือดออกมาต่างหากตอนฉี่เสร็จ โดยทั่วไปเลือดจะมีสีแดง หรือถึงกับออกมาเป็นลิ่มเลือด เพราะเลือดออกมาตรง ๆ จากช่องคลอด หรืออาจมาจากทวารหนัก ก็เป็นไปได้

3. ฉี่ฉี่กระปิดกระปอย หรือฉี่บ่อยครั้ง

4. ถ้าเป็นมาก สุนัขบางตัว อาจมีอาการซึม หงุดหงิดง่าย เพราะอาจฉี่แล้วเจ็บแสบ เหมือนอาการของคนเราที่ปวดแสบตอนกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ทรมานมาก คนที่เป็นหนัก ๆ เวลาสะเทือนทุกครั้งจะเจ็บแสบจุดที่ปัสสาวะเป็นอย่างมาก

5. กรณีสุนัขตัวเมีย จะนั่งฉี่นานมาก หรือถ้าเป็นสุนัขตัวผู้ก็จะยืนยกขาฉี่นานมาก ทั้ง ๆ ที่มีปัสสาวะเพียงเล็กน้อย

สาเหตุของ สุนัข ฉี่เป็นเลือด และวิธีรักษา/ป้องกัน

1. อาจเกิดจากเห็บ
เห็บเป็นตัวการ เป็นพาหะทำให้เกิดโรคต่าง ๆ แก่สุนัขมากมาย ในที่นี้ รตจิตร จะไม่เขียนถึงเรื่องนี้ เพราะเป็นเชิงลึกเกินไป

2. ติดเชื้อ ที่ทางเดินปัสสาวะ
ถ้าเจ้าของต้องการพาสุนัขเที่ยวนอกบ้าน หากสุนัขนั่งตามพื้น โอกาสเสี่ยงที่สุนัขจะติดเชื้อ ทางอวัยวะเพศก็มี หรือแม้แต่ไม่ได้นั่ง โอกาสที่สุนัขฉี่แล้ว เชื้อกระเด็นโดนก็ยังมีให้เห็น สำหรับสุนัขตัวเมีย โอกาสติดเชื้อในข้อนี้มีมากกว่าสุนัขตัวผู้ เพราะท่อกระเพาปัสสาวะของสุนัขตัวเมียสั้นกว่าตัวผู้ แป๊บเดียวเชื้อก็เข้าถึงกระเพาะปัสสาวะได้แล้ว

3. การติดเชื้อ ที่ต่อมลูกหมาก
กรณีนี้คิดถึงได้อย่างเดียวคือ สุนัขตัวผู้ ซึ่งอาจเกิดจากการนั่ง การฉี่ของสุนัขเอง และได้รับเชื้อ

4. น้องหมาเป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
ความเห็นส่วนตัวของ รตจิตรคิดว่า ลักษณะเหมือนคน คือ ก้อนนิ่ว หรือก้อนหินปูน หรือผลึกเกลือแร่ นี้ถ้าเป็นขนาดก้อนเล็ก ๆ ก็อาจไม่ต้องผ่าออก แต่ถ้าก้อนนิ่วใหญ่ก็ต้องผ่าตัดแน่นอน

5. สุนัขตั้งใจเบ่งฉี่เพื่อทำเครื่องหมาย ว่าเป็นที่ของตัวเอง
การที่น้องหมาตั้งใจเบ่งฉี่แต่ละจุด เพื่อทำเครื่องหมาย ว่าเป็นที่ของตัวเองนั้น การเบ่งฉี่บ่อย ๆ อาจเป็นสาเหตุให้กระเพาะปัสสาวะอักเสบได้ในระยะยาว

6. การติดเชื้อในมดลูก จนทำให้ มดลูกเป็นหนอง
อาการนี้มักจะสังเกตเห็นจากตอนที่สุนัขฉี่เสร็จ แล้วมีเลือดออกมาหลังจากฉี่แล้วเสร็จ คือเลือดไม่ได้ออกมาพร้อมกับปัสสาวะ

วิธีการป้องกัน

(1) ห้ามหยอดยากันเห็บ ถึงแม้ว่าการกำจัดเห็บมีผลดี และเป็นการป้องกันพยาธิเม็ดเลือดที่สามารถติดมากับเห็บ แต่ยาหยอดเห็บก็เป็นพิษต่อไต อันเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ฉี่เป็นเลือด
(2) เวลาพาน้องหมาไปเที่ยว ให้ทายาหม่องที่อุ้งเท้าของน้องหมาไว้ก่อน
(3) รักษาความสะอาดน้องหมา และหลีกเลี่ยงการพาไปเที่ยวที่มีสุนัขชุกชุม
(4) อย่าให้สุนัขนั่งในที่ชื้นแฉะ หรือสกปรก เพราะจะทำให้น้องหมาติดเชื้อได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับหมาตัวเมีย เพราะเชื้อสามารถเข้าสูกระเพาะปัสสาวะได้ง่ายกว่าตัวผู้ แม้แต่นั่งนอนบริเวณในบ้านที่สกปรกก็ตาม

(5) พยายามอย่าให้ยุงดูดเลือด เพราะยุงมีพยาธิ พยาธิสามารถวิ่งเข้าสู่กระแสเลือด เข้าสู่หัวใจน้องหมาได้
(6) ช่วงที่สุนัขฉี่เป็นเลือด หากเป็นไปได้ เมื่อสุนัข ฉี่แล้วครั้งแรก หรือครั้งที่สอง โดยปกติจะมีปริมาณมาก ก็ควรสั่งให้พอ เพราะถ้าสุนัขยังต้องการทำเครื่องหมายบอกบริเวณของตัวเองอยู่ สุนัขจะพยายามเบ่ง ยิ่งทำให้การอักเสบมากขึ้น ก็จะมีเลือดออกมาอีก ทำให้การอักเสบไม่หายสักที

วิธีการรักษา สุนัขฉี่เป็นเลือด

1. วิธีการรักษาทั่วไป สุนัขฉี่เป็นเลือด
คือการตรวจเลือด และตรวจปัสสาวะ ปัสสาวะควรจะเป็นปัสสาวะสด ๆ คือขับปัสสาวะไว้ในขวด ส่วนมากต้องไม่เกิน 3-4 ชั่วโมง จึงจะตรวจได้ โดยเก็บในภาชนะที่ได้รับการฆ่าเชื้อโรคแล้ว และอาจจำเป็นต้องไว้ในตู้เย็นด้วย อย่างไรก็ตาม ต้องเป็นช่วงที่ สุนัข ไม่ได้มีประจำเดือน หรือที่เรียกกันว่า มีฮีต หรือภาษาที่คนเรียกกันว่า “เป็นสัด” โดยปกติ สุนัขจะมีประจำเดือนครั้งแรก ตอนอายุ 6-12 เดือน และจะหมดประจำเดือน ต้องใช้เวลาประมาณ 7-14 วัน หรือ 7-21 วัน และมีปีละ 2 ครั้ง คือ ทุกๆ 6 เดือน นอกจากนี้ วิธีการป้องกันที่รตจิตร ได้เขียนไว้ข้างต้นก็ถือว่าเป็นวิธีการรักษาไปในตัวได้เป็นอย่างดี

2. วิธีการรักษา สุนัขฉี่เป็นเลือด ที่รตจิตรทำเอง
(1) ให้กินน้ำเก๊กฮวย
วัตถุประสงค์เพื่อให้ลดการฉี่กระปิดกระปอย เป็นการระบาย คนจีนมักบอกว่า ถ้าปัสสาวะฉี่กระปิดกระปอย เป็นอาการของคนร้อนใน หากทำให้ระบายความร้อนภายในออกมาได้มาก ๆ ก็จะทำให้อาการปัสสาวะดีขึ้น นอกจากนั้น ยังทำให้ไม่แสบตอนปัสสาวะ ไม่เจ็บปวดเมื่อมีการกระทบกระเทือน

(2) ให้กินน้ำอัญชัน
วัตถุประสงค์ เหมือนข้อ (1) เพราะบางครั้ง เจ้าของสุนัขอาจหาน้ำเก๊กฮวยไม่ได้ นอกจากนี้ อาจพบว่า น้องหมาไม่ยอมกินน้ำเก๊กฮวย แม้ว่าจะใส่น้ำตาลแล้ว เพราะรู้สึกขม เป็นต้น

(3) ให้สุนัขกินน้ำในปริมาณที่มากขึ้น

(4) พยายามไม่ให้เบ่งฉี่
เพราะการเบ่งฉี่ จะทำให้บีบรัดอวัยวะภายในส่วนที่อักเสบ ทำให้เลือดออก ไม่หายสักที รตจิตรยอมรับว่า สั่งน้องหมาเรื่องเบ่งฉี่ยาก จะใช้วิธี สั่งให้เข้าบ้าน ทันที หลังน้องหมา ฉี่แล้ว 1-2 ที่ เพื่อป้องกันไม่ให้น้องหมา ฉี่อีก

ข้อควรระวัง

1. ถ้าหมอบอกเป็นพยาธิเม็ดเลือด อย่าเพิ่งเชื่อ หรือฟันธง 100% เพราะหมอสัตว์ บางกลุ่มก็ไม่มีจรรยาบรรณ เห็นว่า สุนัข ไม่ใช่คน เอะอะก็บอกว่าเป็นพยาธิเม็ดเลือด เพราะเป็นโรคฮิต รตจิตร อยากให้เพื่อน ๆ อย่างน้อยสังเกตดังนี้
– ดูที่ไรฟันของน้องหมาก่อน ว่ามีเลือดไหลตามไรฟันหรือไม่
– ดูตามตัว โดยแหวกขนน้องหมาออก ว่ามีจ้ำเลือดมั้ย เป็นต้น

2. ถ้าหมอบอกเป็นเนื้องอกในมดลูก ยืนกรานจะผ่าน้องหมาอย่างเดียว เพื่อวัตถุประสงค์อะไรก็ตาม รตจิตรอยากให้เพื่อน ๆ เช็คข้อมูลให้ดีก่อน เพราะสุนัข หลายตัวเสียชีวิตก่อนผ่าเสียด้วย เพราะแพ้ยาสลบ หรือช็อกตายเสียก่อน เช่นสุนัข ตัวแรกของ รตจิตร ที่เสียชีวิตที่โรงพยาบาลสัตว์จุฬา เพราะแพ้ยาสลบ เช่นกัน นอกจากนี้ บางตัว หมอสัตว์ผ่ามดลูกเรียบร้อยแล้ว ก็ไม่สามารถแก้ปัญหาฉี่เป็นเลือดได้ เพราะรักษาผิด ด่วนวินิจฉัย ด่วนสรุป

★ บทนำ บรรยายเรื่องการเป็นโรคไตของสุนัข
♛ อาการ ของสุนัข ป่วยเป็นโรคไต โรคไตวาย หรือ ไตวายเฉียบพลัน
♚ วิธีรักษา สุนัขป่วยเป็นโรคไต ไตวาย ไตวายเฉียบพลัน
♞ การดูแลน้องหมา ที่ป่วยเป็นโรคไตวาย
♝ วิธีป้องกัน ไม่ให้ สุนัขป่วยเป็น โรคไต โรคไตวาย หรือ ไตวายเฉียบพลัน
♔ วิธีการให้น้ำเกลือสุนัขป่วย ที่กินอาหารไม่ได้ หรือเป็นโรคไต
♥ อาหารแนะนะสำหรับสุนัขที่เป็นโรคไต
♣ วิธีการต้มหญ้าไผ่น้ำ การใช้หญ้าไผ่น้ำรักษาสุนัขเป็นโรคไต
♫ โอกาสรอดชีวิตของ สุนัข โรคไตวาย
❦ สุนัขเป็นโรคไตวาย สาเหตุจากอาหารการกิน
☂ สุนัขเป็นโรคไตวายเฉียบพลันจาก ยาหยดเห็บ ยากิน