อันตราย และพิษร้าย ของคางคก

Toad Danger
สรุปโดย รตจิตร
Concluded by Ratajit | Sept 28, 2020

**งานเขียนของรตจิตรเรื่องนี้เพื่อเล่าเกี่ยวกับคางคก ซึ่งส่วนมากเป็นคางคกที่บ้านรตจิตรเอง อันตรายจากคางคก และอันตรายต่อคางคก ทั้งนี้มิให้คัดลอก ดัดแปลง หรือนำงานเขียน หรือรูปของรตจิตรไปใช้ไม่ว่ากรณีใด ๆ อย่างเด็ดขาด มิฉะนั้นจะถือว่าเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ด้านวรรณกรรมและศิลปกรรมทันที

ประวัติความเป็นมาของคางคก

หลายปีก่อนรตจิตรและครอบครัวมีโอกาสไปชมความงามของ อุทยานเฉลิมพระเกียรติ 50 ปี (Chalerm Golden Jubilee Park) นนทบุรี พวกเราหลายคนต้องหลบฝนไล่ช้างที่ศาลา หลังจากรตจิตรหลบฝนที่ตกหนักและกำลังจะขับรถกลับบ้าน ลูกของรตจิตรเห็นลูกคางคกจำนวนมากจริง ๆ เต็มไปหมด กระโดดอยู่บนพื้นปูนที่แสงแดดส่องถึงเต็มร้อย ที่สำคัญคางคกเด็กเหล่านี้ถูกเหยียบตายไปหลายตัว

คางคกของรตจิตร

พวกรตจิตรตัดสินใจเอากลับมาเลี้ยงบางตัว ตัวไหนจับได้ ก็แปลว่าดวงสมพงษ์กัน รตจิตรคิดว่า ถ้าทิ้งคางคกไว้นอกจากจะแออัดเกินไปแล้ว คางคกยังอาจแห้งตายก่อนที่จะกลับถึงที่ของมันได้เพราะแดดแรงมาก เราจับมาเลี้ยงได้ 6 ตัว ตอนนี้พวกมันโตเต็มวัยและน่ารักมาก

อันตรายของมนุษย์ต่อคางคก

รตจิตรคิดว่าในด้านคางคก คงเห็นว่ามนุษย์เป็นอันตรายแก่พวกมันมาก คางคกที่บ้านรตจิตร เช่น พอคางคกผสมพันธุ์แล้ว คางคกตัวเมียต้องวางไข่ ลักษณะเป็นสายบาง ๆ แต่บางคนอาจไม่สังเกต จะเทน้ำทิ้งหมด เพราะกลัวเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง บางคนก็ตั้งใจเททิ้งเพราะกลัวมีลูกคางคก ทั้ง ๆ คางคกสร้างประโยชน์มากมาย รตจิตรอยากสรุปประโยชน์ที่รตจิตรได้จากคางคก ชนิดที่เจอกับตัวเองดังนี้

1.ช่วยกินแมลง

รตจิตรเห็นกับตาว่าคางคกที่บ้านช่วยรตจิตรกินทั้งยุง แมลงมีพิษ เพราะตัวคางคกเองก็มีพิษจนเราเห็นตัวมันเป็นตุ่ม ๆ น่าจะมาจากพิษของคางคกเอง ทำให้พอคางคกกินแมลงมีพิษแล้ว ตัวมันเองก็ไม่เป็นไร ประโยชน์ของคางคกโดยเฉพาะอย่างยิ่ง คือ คางคกจะดักกินแมลงเม่าที่สลัดปีกเพื่อเตรียมเข้าบ้านมาเป็นปลวก วิถีชีวิตเช่นนี้ถือว่าสุดยอด

2.ความน่ารักมิรู้จบ

รตจิตรชอบที่คางคกให้ความเพลินเพลินได้ เพราะท่าทางที่น่ารัก การอยู่อาศัยที่ขุดดินเป็นรูหลบมนุษย์ ความอ้วน หรือแม้แต่การพองตัวเมื่อรตจิตรหรือสัตว์อื่นไปใกล้มัน ทุกคืนที่อากาศร้อนในตอนกลางวัน พวกมันจะออกมาแช่น้ำที่รตจิตรเตรียมไว้ให้นกจรทั้งหลายกิน และแช่เบียดๆ กันอย่างมีความสุข

รตจิตรไม่รู้เสียด้วยว่าทุกวันนี้ในบ้านมีคางคกเท่าไร เพราะมันผสมพันธุ์กันและวางไข่ออกลูกมาเรื่อย ๆ มีอยู่วันหนึ่งรตจิตรยังเคยไปถวายสังฆทานที่วัดป่ามณีกาญจน์ และขอพระเพื่อปล่อยลูกคางคกนับร้อยในบ่อ เพราะรตจิตรคงเลี้ยงไว้ไม่ไหว และที่บ้านอาจแออัดไป พัก ๆ รตจิตรก็เห็นลูกคางคกน่ารัก ๆ ออกมากระโดดไปมา น่าเสียดายว่าบ่อของวัดป่ามณีกาญจน์ ที่รตจิตรเอาลูกอ๊อดคางคกไปปล่อยถูกถมเป็นพื้นคอนกรีตหมดแล้ว

3.อาการของคางคกบอกความอันตรายล่วงหน้า

ด้านตรงข้ามบ้านของรตจิตร เป็นหญ้าโล่ง ทำให้บางครั้งมีงูเข้าบ้าน รตจิตรสังเกตโดยดูจากพฤติกรรมของคางคก เช่น คางคกจะพองกันหลายตัว มีอยู่วันหนึ่ง รตจิตรเห็นคางคกพอง แต่นอนกระดิกเหมือนใกล้ตาย ผิดไปจากทุก ๆ วันมาก โดยทั่วไปแล้วรตจิตรไม่ค่อยเห็นคางคกตายในบ้าน ถ้านอกถนนสิเยอะ เพราะถูกรถทับ พอรตจิตรเข้าไปดูใกล้ ๆ ถึงรู้ว่าใกล้ตายโดยไม่รู้สาเหตุ แสดงว่าน่าจะมีงู ทำให้พวกเราต้องปล่อยน้องหมาออกมาหาความผิดปกติบริเวณนั้น และก็เจองูจริง ๆ

อันตรายของคางคกต่อคน

1.คางคกมีพิษ และทิ้งพิษค้างไว้ได้
ถ้ารตจิตรไปโดนคางคกโดยไม่ตั้งใจ แม้คางคกจะไม่พองปล่อยพิษ แต่มือรตจิตรก็ขึ้นเม็ดเป็นตุ่มๆ ได้ คันมากๆ นอกจากนี้ ถ้าวันไหนคางคกเคยนอนแช่น้ำอยู่ รตจิตรไปเปลี่ยนน้ำนั้น หากมือไปโดนน้ำ อาจมีพิษคางคกค้างอยู่ ทำให้ง่ามนิ้วขึ้นเม็ดๆ และคันตามง่ามนิ้วได้

2.ทำให้เราตกใจตอนกลางคืน
โดยทั่วไปรตจิตรต้องระวังไม่เหยียบโดนลูกคางคก ซึ่งพวกรตจิตรก็ชินแล้ว ขนาดสุนัขที่เลี้ยงไว้ก็เคยชินจนไปเป็นเพื่อนเล่นกับพวกคางคกด้วย แต่พอตกกลางคืน เมื่อคางคกออกหากินแมลง พอกระโดดออกมา หรือหลบเข้าพุ่มไม้ มีเสียง อาจทำให้คนในบ้านตกใจได้ คล้ายพวกกิ้งก่า จิ้งเหลนก็เช่นกัน เพราะสาเหตุเดียวคือ พวกรตจิตรกลัวงูนั่นเอง

3.ทำต้นไม้ล้ม
ที่บ้านรตจิตรขายต้นหนุมานนั่งแท่น และตอนนี้มีโปรฯ ซื้อต้นหนุมานนั่งแท่น 2 ตัน แถมกระบองเพชร 1 ต้น หรือถ้าสนใจซื้อแต่ต้นกระบองเพชร รตจิตรก็ส่งฟรี 5-6 ต้นเพียง 200 บาทเอง แต่รตจิตรพบว่าต้นกระบองเพชรที่เพาะขยายพันธุ์ไว้ จะหลุดออกจากประถางเป็นประจำ เพราะคางคกขุดเป็นรู้เพื่อจมตัวเองไว้ในดินให้เย็น ๆ หรือบางฤดูจอขุดเป็นรูลึกมากเพื่อจำศีล จนต้นไม้ล้มได้

เพื่อน ๆ จะเห็นว่า อันตรายและพิษของคางคก ไม่มาก แต่ประโยชน์ต่างหากที่มากกว่า สำคัญกว่า ในขณะที่มนุษย์ต่างหากที่เป็นอันตรายต่อคางคกมากกว่า และฆ่าคางคกได้ทีเป็นร้อย ๆ ชีวิต ยิ่งหมู่บ้านที่ต้นไม้เยอะ ชุ่มชื้น แต่คนอยู่กันชุกชุม มีการขับรถเข้าออกบ่อยครั้ง ยิ่งเห็นคางคกตายรายวันจริง ๆ